مرتضی حنانه
در یازدهم اسفند ماه ۱۳۰۱ در تهران متولّد شد. پدرش مهندس محمّد حنانه، مؤسس دبیرستان ایرانشهر بود. پس از پایان دورهٔ ابتدایی، به به تحصیل مشغول شد. در آن زمان،
هنرستان موسیقی ملی ده نفر از موسیقی‌دانان را ازچکسلواکی هنرآموزان هنرستان استخدام کرده بود که مرتضی حنانه آموختن هورن (کر) وی بعدها به عنوان نوازنده هورن اول ارکستر سمفونیک تهران زیر نظر رودولف اوربانتس آغاز نمود.
دهه ۱۳۲۰ ، هنرستان موسیقی تعطیل با آغاز جنگ جهانی دوم و کشیده شدن آتش آن به ایران
. اما حنانه با کمک علاقه‌مندان دیگر نظیر غلامحسین غریب و فریدون فرزانه ، وپیوستن ،شروانی و پرویز محمود ، به این جمع کنسرت‌هایی به طور آزاد در تالارهای انجمن‌های فرهنگی و هنری برپا نمود و پس از چندی با پیوستن سال ۱۳۲۵ پایه ارکستر سمفونیک تهران گذاشته شد.
در سال ۱۳۲۸ با سفر بی‌بازگشت پرویز محمود به امریکا بکمک دوستان‌اش غلامحسین غریب، حسن شیروانی نشریه فرهنگی را بنیاد گذاشتند . این هنرمندان جوان و پیشرو می‌خواستند سنگر محکمی برای دفاع از نظرات خود در برابر سنت پرستان به وجود آورند. حنانه در کنار این کار رسانه‌ای، به گردآوری آثار پراکنده محمود می‌پرداخت و آن‌ها را برای اجراء با ارکستر سمفونیک تهران که از سوی روبیک گریگوریان رهبری می‌شد، ، آماده می‌ساخت. در همین سال‌ها حنانه آفریده . معروف خود «سوییت شهر مرجان» را بر روی قصّه‌ای از غلامحسین غریب به پایان برد. شهر مرجان را روبیک با ارکستر سمفونیک تهران رهبری کرد و شهرتی برای آفریننده‌اش فراهم آورد. سال‌ها بعد این سوئیت در شکل نخستین آوازی در تهران به اجراء درآمد. منیره وکیلی و فرح عافیت‌پور خود چند بار با صدای و ارکستر و پیانو برای کاپریس نوشته بود ولی هیچ‌کدام چون «بهرام یشت» با عنوان اوراتوریو همچنین یک سوئیت شهر مرجان برای او موفّقیت به همراه نیاورد.
دهه ۱۳۳۰
، حنانه توانست آثار خود را در جشن هزاره ابن سینا در سال ۱۳۳۲ که برای شرکت در جشن دعوت شده بودند با هم‌سُرایی شرق‌شناسانی حضور و ارکستر سمفونیک اجراء نماید و این اجراء چنان مورد توجّه حضّار قرار گرفت که ، ایتالیا، بورس هنری آن کشور را در اختیار وی قرار داد و آقای چرولی سفیر وقت حنانه برای تکمیل تحصیلات و مطالعات خود در رشته‌های مختلف هنری، به‌خصوص موسیقی به آن کشور عزیمت نمود. مرتضی حنانه در مرکز عالی به تحصیل پرداخت و در خصوص موسیقی مذهبی مقدّس تیکان ایتالیا پژوهش نمود. در همین زمان موسیقی متن فیلم موسیقی «عروس دجله» به همراه حسین سرشار ساخت. در زمان تحصیل در نصرت‌الله محتشم ساخته به کار دوبله فیلم‌های ایتالیایی به زبان فارسی پرداخت .
دهه ۱۳۴۰
در سال ۱۳۴۰ پس از فارغ‌التحصیلی در بازگشت به ایران او از آن پس در ایران به عنوان پرکارترین موسیقی‌دان پیشرو به شمار رفت.حنانه در سال ۱۳۴۱ توانست ارکستر بزرگ تازه‌ای را به نام «فارابی» بنیاد کند و آفریده‌های خود و دیگران را به اجراء درآورد. ارکستر فارابی در طول ۷ سال زندگی خود، نزدیک به ۸۰ قطعه از آفریده‌های آهنگسازان ایرانی را به پای اجراء و ضبط در رادیو رسانید.در سال ۱۳۴۲ علاوه بر تدریس ، به عضویت شورای عالی هنرستان عالی موسیقی، در هورن کلاس در آمد و در همین زمان بود که ارکستر سمفونیک رادیو ایران موسیقی پایه‌گذاری کرد. این ارکستر توانست آثار آهنگسازان ارکستر فارابی را به نام فریدون ناصری را مانند خود مرتضی حنانه،اجراء و ضبط نماید. در سال‌های ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹ وی سرپرستی و اجرای سلسله برنامه‌های آموزشی موسیقی ایرانی در تلویزیون را تحت عنوان «شناسایی موسیقی اصیل ایرانی» به به عهده گرفت . همراهفرهنگ شریف، مرتضی نی داوود و حسین قوامی در سال ۱۳۴۵ از طرف رادیوی ایران و بنا به دعوت یونسکو به «تریبون انترناسیونال آهنگسازان رادیو و تلویزیون» اعزام شد و در آنجا قطعاتی پخش شد .پس از افتتاح سازمان «رادیو تلویزیون ملی ایران» حنانه در سمت مشاور سرپرستی اقدام به تأسیس کلاس‌هایی برای تعلیم فنّی خوانندگان نمود و ارکستر سازهای ایرانی را تشکیل داد.
ساخت موسیقی فیلم
در سال‌های پایانی دهه چهل با انحلال ارکستر فارابی و با توجّه به تجربه‌های سینمایی که در ایتالیا اندوخته بود به موسیقی فیلم روی آورد و با آفریده‌های خود توفیق بسیاری از فیلم‌های متوسط را نیز تضمین کرد.او از جمله برای فیلم‌های «فرار از تله»، «گُرگ بیزار»، «قصّه ماهان»، «سلام سرزمین من موج»، «گلیم» و «تیرباران» موسیقی نوشته است.
سریال‌های تلویزیونی «هزاردستان» از کارهای اوست. دهه ۱۳۵۰ وی در جشنواره شیراز قطعه «کاکوتی» را با ارکستر مجلسی تلویزیون اجراء کرد که موفّق به دریافت جایزهٔ «گراند مانسیون اسپسیال» گشت. در جشنواره دوّم نیز، قطعه فرهاد مشکوه او به رهبری «کاپریس برای پیانو و ارکستر» نیز، قطعه سال ۱۳۵۰ موفق به دریافت جایزه بهترین آهنگ‌ساز برای فیلم فرار از تله می‌شود.اثر «کاپریس برای پیانو و ارکستر» مهمترین اثر مرتضی حنانه است که در طول سی سال و بر مبنای آخرین دست‌آوردهای ایشان روی موسیقی چندصدایی ایران نوشته شده است. این اثر با ارکستر سمفونیک تهران و رهبری فریدون ناصری در سال ۱۳۶۹ و ارکستر مجلسی تلویزیون ملّی ایران در سال ۱۳۴۷، اجراء اما ضبط نشد. در نهایت به دلیل اینکه اجراءهای این اثر هیچ وقت مورد تأیید ایشان قرار نگرفت (به نقل از خودش، درد بزرگ تکنیک اجرایی مانع آن بود) آن را «کاپریس لعنتی» نام نهاد.
درگذشت:
مرتضی حنانه روز سه شنبه، ۲۴ مهر ۱۳۶۸ چشم از جهان فروبست. او همیشه آرزو داشت در کنار حکیم بیماری سرطان به خاک سپرده شود که این خواسته‌اش امکان‌پذیر نشد و برخلاف وصیت او ، حنانه در امامزاده طاهر (کرج) به خاک سپرده شد .
