محمد نوری
محمد نوری (زادهٔ ۱ دی ۱۳۰۸ در تهران–درگذشتهٔ ۹ مرداد ۱۳۸۹ در تهران) مدرس آواز و خواننده ایرانی بود.
محمد نوری موسیقی را زبانی جهانی و از آنِ تمام اقوام و ملت‌های روی زمین می‌دانست و از همین رو به اقتباس و الهام از هنر کلاسیک غرب معتقد بود. او برنده جایزه «خورشید طلایی» (۵۰ سال صدای متفاوت و ماندگار) در سال ۷۸ از جشنواره مهر و دارای مدرک درجه یک هنری از شورای عالی ارزیابی کشور و وزارت ارشاد بود. وی در سال ۱۳۸۵ به عنوان چهرهٔ ماندگار برگزیده شد.
زندگی هنری
محمد نوری ۱ دی سال ۱۳۰۸ در تهران زاده شد. دههٔ بیست دوران آغاز نوعی تفکر در شعر و موسیقی آوازی درمیان مردم ایران، به‌ویژه نسل جوان بود که بخشی را می‌توان متأثر از نشر و پخش وسیع‌تر موسیقی علمی و آثار فولکلور کشورهای مختلف جهان از طریق رادیو و صفحات گرامافون دانست. محمد نوری در همین سال‌ها (سنین نوجوانی) با خواندن اشعار نوینی که بر روی نغمه‌های روز مغرب‌زمین و برخی قطعات کلاسیکِ آوازی سروده شده‌بود، کار خوانندگی را آغاز کرد. او طی سال‌های بعد، با تکیه بر تحصیلات هنرستانی و دانشگاهی خود، توانست هویت مستقلی به این اندیشه و گرایش ببخشد.
محمد نوری طی پنج دهه بیش از سیصد قطعهٔ آوازی اجرا کرد او همچنین به تقریر و ترجمهٔ مقالات و سرودن اشعاری برای ترانه پرداخت. محمد نوری در سال‌های پایانی عمر چند اجرا به نفع بیماران خاص داشت. وی ترانه‌های زیادی با تم میهنی اجرا کرد. یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین ترانه‌های وی، جان مریم نام دارد که آهنگ آن از ساخته‌های خود نوری است.
نوری در کنار تحصیل در رشته ادبیات زبان انگلیسی و رشته نمایش، آواز ایرانی را نزد اسماعیل مهرتاش آموخت. بعد از آن نزد استادان هنرستان عالی موسیقی «سیروس شهردار» و «فریدون فرزانه» و «مصطفی کمال پورتراب» رفت و از آن‌ها تئوری موسیقی، سلفژ و نوازندگی پیانو را فراگرفت. آواز کلاسیک را نزد «اولین باغچه بان» و «فاخره صبا» آموخته و شیوه آوازی خود را با تأثیر از استادانی چون «حسین اصلانی»، «ناصر حسینی» پیدا کرد و رفته رفته به شیوه منحصر به فرد خود دست یافت؛ شیوه‌ای که به سختی می‌توان آن را در زیر شاخه‌ای از شاخه‌هایی چون پاپ، کلاسیک و … گنجاند.
محمد نوری فارغ‌التحصیل هنرستان تئاتر، زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران، و مبانی تئاتر از دانشکدهٔ علوم اجتماعی بود. او پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و پس از مدتی سکوت، فعالیت هنری خود را با آلبوم «در شب سرد زمستانی» همراه با فریبرز لاچینی و احمدرضا احمدی در سال ۱۳۶۸ از سر گرفت و این همکاری بعدها با آلبوم« آوازهای سرزمین خورشید» ادامه یافت. در سال ۱۳۸۵ او از سوی سازمان صدا و سیما به عنوان چهره ماندگار موسیقی انتخاب و معرفی شد.
آلبوم‌ها
نوشتار اصلی: ترانه‌شناسی محمد نوری
جان مریم
در شب سرد زمستانی (فریبرز لاچینی)
آوازهای سرزمین خورشید (فریبرز لاچینی)
دلاویزترین (محمد سریر)
در ماه باران (شهرام گلپریان)
جاودانه با عشق (محمد سریر)
شکوفهٔ خاطرات (شهرام گلپریان)
چراغی در افق (محمد سریر)
شکوفه در شکوفه (شهرام گلپریان)
جلوه‌های ماندگار (محمد سریر)
درگذشت
سرانجام پس از سال‌ها مبارزه با بیماری سرطان و وخامت وضعیت جسمانی در شامگاه ۹ مرداد ۱۳۸۹ در بیمارستان جم در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
چهره‌های ماندگار
پزشکی و علوم تجربی • مهندسی • ریاضیات و فیزیک • سینما • موسیقی • هنرهای تجسمی • ادب و فرهنگ • الهیات • تاریخ • جغرافیا • فلسفه • علوم انسانی
دورهٔ نخست
۱۳۸۰
علی نصیریان • آذرتاش آذرنوش • باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی • حسن ابراهیم‌زاده معبود • غلامحسین ابراهیمی دینانی • غلامرضا اعوانی • مهری باقری • سید محمد بلورچیان • مهدی بهادری‌نژاد • احمد بیرشک • سید ضیاءالدین تابعی • حسن تاج‌بخش • یوسف ثبوتی • علی درویش‌زاده • مهدی رجبعلی‌پور • محمدصادق رجحان • علی زرگری • احمد سمیعی گیلانی • مرتضی سهرابی • رضا سیدحسینی • سیروس شمیسا • علی‌اشرف صادقی • حسن ظهور • محمود فرشچیان • علی کاوه • کریم مجتهدی • مهدی محقق • کاظم مدیر شانه‌چی • مرتضی مطهری • محمدعلی معلم دامغانی • پرویز مؤیدعهد • بهمن یزدی صمدی • محمود یعقوبی • علیرضا یلدا
دورهٔ دوم
۱۳۸۱
سید جلال‌الدین آشتیانی • عبدالمحمد آیتی • گودرز احمدی • استپان آلکسانیان • غلامحسین امیرخانی • پرویز جبه‌دار مارالانی • محسن جهانگیری • محمدباقر حجتی • علی‌اصغر دادبه • پریرخ دادستان • رضا داوری اردکانی • پرویز دوامی • فضل‌الله رضا • علی رواقی • محمود روح‌الامینی • حسین زمرشیدی • محمود شاهرخی • علی شریعتمداری • مجتبی شمسی‌پور • علی‌اکبر صنعتی • علی‌اکبر غفاری • بدرالزمان قریب • مشفق کاشانی • طاهره کاغذچی • حسن کسائی • مجید کیانی • ابوالقاسم گرجی • مهدی گلشنی • فتح‌الله مجتبایی • علی ملک‌حسینی • بهمن مهری • فریدون ناصری • فرهاد ناظرزاده کرمانی • سید مرتضی نجومی • رضا نقشینه
دورهٔ سوم
۱۳۸۲
مهدی الوانی • محمدحسن تبرائیان • عبدالحسین حائری • حسن حسن‌زاده آملی • علی‌اکبر حسینی • محمد خوانساری • منصور رستگار فسایی • حمید سبزواری • اسماعیل سعادت • حسین شکویی • محمد علوی مقدم • علیرضا فیض • علی‌محمد کاردان • نصرالله مردانی • محمود منصور • حمید مولانا • عبدالصمد حاج‌صمدی • محمدحسین حلیمی • حسین دهلوی • جلیل شهناز • فرهاد فخرالدینی • محمدعلی کشاورز • مرتضی ممیز • رضا ملک‌زاده • سید حسین میرشمسی • احمد قهرمان • مهدی بهزاد • سیاوش شهشهانی • ابوالحسن وفایی • همایون هاشمی • کمال‌الدین یادآور • عبدالعلی دستغیب • علی‌اکبر موسوی موحدی • حبیب‌الله فیروزآبادی • عباس شریفی تهرانی • علیرضا مرندی • حسن ریاحی • عزت‌الله انتظامی • جلیل رسولی • احمد آرام
دورهٔ چهارم
۱۳۸۳
عبدالحسین نوایی • فیروز حریرچی • امیربانو کریمی • حسن حبیبی • احمد منزوی • محمد احصایی • علی تجویدی • حبیب‌الله آیت‌اللهی • عباس شفیعی • کرامت‌الله ایزدپناه • بابا مخیر • منوچهر وصال • احمد مجد • کمال‌الدین جناب • محمدحسن گنجی • فرخ حجت کاشانی • محمدرضا هاشمی گلپایگانی • محمود طباطبایی • فریدون عزیزی • علی‌محمد رنجبر • فتح‌الله مضطرزاده • سعید سهراب‌پور • برت فراگنر • سید حسن حسینی
دورهٔ پنجم
۱۳۸۴
منوچهر آتشی • منوچهر ستوده • اسماعیل حاکمی والا • جلال حجازی دهاقانی • علی‌اکبر فرهنگی • سید محمد موسوی بجنوردی • فرامرز پایور • کیخسرو خروش • محمد جوادی‌پور • پرویز بهرام • امیدعلی شهنی کرم‌زاده • عباسقلی دانشور • محمدحسین جزیره‌ای • احمد شیمی • علی فضلی • جلال‌الدین کزازی • پرویز کردوانی • مهدی گلابی • عباس شفیعی • علی‌اکبر ولایتی • محمدقلی نادعلیان • شهربانو عریان • هوشنگ مرادی کرمانی • پرویز شهریاری • ایوان استبلین کامینسکی • محمدجان شکوری بخارایی • یه‌ای لیان
دورهٔ ششم
۱۳۸۵
علی‌محمد حق‌شناس • علی رضاییان • عباسعلی عمید زنجانی • جلیل تجلیل • غلامحسین شکوهی • صادق آیینه‌وند • محمدحسین تمدن جهرمی • افسانه صفوی • محمد نوری • جمشید مشایخی • یدالله کابلی • احمد رسول‌زاده • مجید سمیعی • منصور نیکخواه بهرامی • محمود ماهرالنقش • غلامعلی افروز • علی موسوی گرمارودی • هاشم رفیعی‌تبار • غلامرضا پورمند • علی اسلامی • کارو لوکاس • علی‌بابا حاجی‌زاده • میخاییل بوگالوف
دورهٔ هفتم
۱۳۸۷
شمس شریعت تربقان • حسن انوری • محمد ادریسی • علی‌اکبر صادقی • ارسلان قهرمانی • محمد گلیار • غلامعلی حداد عادل • قیصر امین‌پور • سید مهدی شجاعی • داوود رشیدی • مصطفی کمال پورتراب • نصرالله افجه‌ای • شکوه نوابی‌نژاد • محمدمهدی شیخ‌جباری • منصور طاهری انارکی • عباس شیبانی • ناصر سیم‌فروش • محمدجعفر ملکوتی
دورهٔ هشتم
۱۳۸۹
محمدباقر لاریجانی • جواد صالحی • فرامرز رفیع‌پور • محمدرضا مخبر • علی شیخ‌الاسلامی • محمد فرهادی • علیرضا مدقالچی • علیرضا رهایی • ژاله علو • مجید انتظامی • مسعود جعفری جوزانی • محمد سلحشور • رضا شعبانی • محمود گلابچی • عبادالله محمودیان • محمدمهدی علیشاهی • جعفر مهراد • محمدمنصور فلامکی • محمد دبیرمقدم • علیرضا افتخاری • محمد لگنهاوزن • محمدعلی مولوی • عباس اخوین
رده‌ها: اهالی تهران
اهالی رشت
برگزیدگان همایش چهره‌های ماندگار در موسیقی
تحصیل‌کردگان دبیرستان فیروزبهرام
خاک‌سپاری‌ها در قطعه هنرمندان بهشت زهرا
خوانندگان پاپ اهل ایران
خوانندگان مرد اهل ایران
خوانندگان موسیقی سنتی ایرانی اهل ایران
دانش‌آموختگان دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه تهران
دانش‌آموختگان دانشگاه تهران
درگذشتگان ۱۳۸۹
درگذشتگان ۲۰۱۰ (میلادی)
درگذشتگان به علت سرطان در ایران
زادگان ۱۳۰۸
زادگان ۱۹۲۹ (میلادی)
